Socratisch gespreksleider

Uitzicht Palmadula, Sardinië

Na een heerlijke vakantie op het prachtige Sardinië, heb ik met mijn partner een training socratisch gespreksleider gevolgd. De training vond plaats in een kasteeltje in België en duurde een volle week, best heftig! Tegelijk enorm leerzaam en fijn om te doen.

Het socratisch gesprek komt van de Socratische methode. Socrates confronteerde zo'n 2500 jaar geleden zijn leerlingen met de verschillen die hij opmerkte tussen hun woorden en hun daden. Door vragen te stellen motiveerde hij zijn leerlingen beter na te denken over hun eigen opvattingen en op zoek te gaan naar de waarheid.

Socratisch gespreksleider? Wat is het:
Het socratisch gesprek is geen brainstorm, discussie of debat, maar een dialoog. De dialoog draait niet om het bereiken van consensus, maar helpt je denken in vragen i.p.v. antwoorden over een vraagstuk. Je luistert goed en hebt begrip voor elkaars standpunten. De verschillen in inzichten worden duidelijk door op zoek te blijven naar de essentie van je eigen opvatting en die van de ander.
De gespreksleider stelt zich onwetend op en laat zijn eigen mening over een vraagstuk of situatie helemaal buiten het gesprek.

Veel van de gesprekken die wij voeren, zowel zakelijk als privé, zijn eigenlijk eenrichtingverkeer, mededelingen, discussies, etc. Meestal heeft een overleg een doel voor ogen en moet dat doel binnen een bepaalde tijd, liefst met volledige consensus van alle deelnemers bereikt zijn.
In een Socratisch gesprek gaat het niet om bereiken van consensus of een doel bereiken binnen een bepaalde tijd. Het gesprek draait wel om de dialoog met elkaar, waarin de deelnemers meer inzicht krijgen in elkaars gedachtegangen, meningen en opvattingen. Het is een "denk gesprek". Door dit inzicht ontstaat meer begrip voor elkaar. Een echt Socratisch gesprek is niet aan tijd gebonden en kan zelfs weken duren of nooit "af" zijn!

Waarom Socratisch gespreksleider?
De training heeft mij opnieuw bewust gemaakt van het feit dat iedereen geneigd is vanuit zijn eigen interpretatie en beleving een opdracht, situatie of gebeurtenis in te vullen. Het is altijd jouw eigen waarheid. Vaak vergeten we eerst eens door te vragen: wat bedoelt de ander nu precies? Is dat wel hetzelfde als wat ik denk dat hij bedoelt?
In elk gesprek vraag ik mij af of ik de ander wel goed begrijp en wat ik kan vragen om daar achter te komen. Dat brengt mij veel!  Wat in eerste instantie langer lijkt te duren, is juist sneller: door het stellen van vragen achterhaal je wat de ander precies bedoelt en daardoor kun je sneller praten over datgene waar het om draait: de kern van een verhaal.

Ageeth en Dick 2014, Sardinië 

Ook al leid ik niet dagelijks een Socratisch gesprek, het doorvragen neem ik overal in mee. Samen met de teams waarmee ik werk, onderzoek ik onderwerpen of situaties die een verdieping nodig hebben onderzoeken  met behulp van een Socratisch gesprek.

Zin om ook eens een Socratisch gesprek te voeren met mij of mijn partner? Laat het weten!